Thema-avond betekenis Sint Job De bedevaart naar Sint Job in Enschot is uniek in Nederland. De Stichting Sint Job en andere organisaties nodigen inwoners van Berkel-Enschot uit om met elkaar van gedachten te wisselen over de betekenis van dit immateriële…

Thema-avond betekenis Sint Job

De bedevaart naar Sint Job in Enschot is uniek in Nederland. De Stichting Sint Job en andere organisaties nodigen inwoners van Berkel-Enschot uit om met elkaar van gedachten te wisselen over de betekenis van dit immateriële erfgoed. De tafelgesprekken vinden plaats op woensdagavond 12 april vanaf 19.30 uur in Sociaal Cultureel Centrum De Schalm. De initiatiefnemers hopen dat vele mensen bereid zijn om deze avond bij te wonen.

Het in Arnhem gevestigde Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) is geïnteresseerd in deze unieke Jobtraditie. Tijdens de thema-avond zal Pieter van Rooij namens KIEN een inleiding geven over immaterieel erfgoed in het algemeen. Meer specifiek over de betekenis van Job praten we in de tafelgesprekken onder leiding van Jos Loonen en Michel Mustert, oud- en nieuwe voorzitter van de Stichting Sint Job, Petra Robben, coördinator van Erfgoed Tilburg en stadsconservator bij Stadsmuseum Tilburg en Paul Spapens, publicist over volksgeloof.

Bedevaart
Het verhaal van Job staat in het Oude Testament. Job is een steenrijke man, maar wordt geteisterd door Satan om zijn geloof en vertrouwen in God op de proef te stellen. Plagen, ziekten, armoede, verlating door vrouw en vrienden, Job wordt een straatarme man en belandt figuurlijk op een mestvaalt. Ondanks al deze tegenspoed blijkt Job inderdaad trouw te blijven aan zichzelf en vooral aan God. Dit verhaal kreeg in Berkel-Enschot vorm in een bedevaart. In 1870 kocht een pastoor van de Sint Caeciliakerk een houten beeld van Job dat hij in de kerk zette. Vanaf toen kwamen de mensen ieder jaar in de maand mei naar Job in Berkel-Enschot, niet alleen uit het dorp, maar ook uit Tilburg, Udenhout of Oisterwijk. Eerst te voet, later met de fiets en nog later met auto’s en zelfs met bussen. Na een heilige mis in de kerk was er vermaak met snoep, koek, scharren en een glaasje bier. De bedevaart naar Job bij de Enschotse kerk was een jaarlijkse traditie.

Pleinfeest en Joblezing
Deze vorm bleek verouderd en verloor aan betekenisgeving. Vanaf 1990 werd de bedevaart dan ook omgezet naar een pleinfeest op zondag voorafgegaan door een Joblezing. Hoewel de kerkelijke oorsprong niet meer de boventoon voerde, bleef de Stichting Sint Job trouw aan de betekenisgeving van het bijbelse verhaal van Job. Zo heeft de Joblezing dan ook altijd een religieus-maatschappelijke ondertoon en begint het pleinfeest met een sfeervolle Eucharistieviering. In 2020 zou het feest voor de dertigste keer plaatsvinden en meer uitgebreid worden gevierd, maar door de coronapandemie kon het Jobfeest niet doorgaan. In 2023 vieren we dan ook alsnog het dertigjarige jubileum van Sint Job.

Immaterieel erfgoed
Het gezamenlijk in stand houden en vormgeven van een traditie noemen we immaterieel erfgoed. In vaktermen betekent dat het een cultuuruiting is die door erfgoedgemeenschappen wordt beleefd als erfgoed en hen een gevoel van identiteit en continuïteit geeft. Dit immaterieel erfgoed krijgt steeds een nieuwe vorm in samenhang met maatschappelijke veranderingen, is in interactie met de sociale omgeving en wordt van generatie op generatie doorgegeven.

Herbestemming St. Caeciliakerk
Immaterieel erfgoed wordt dan ook dynamisch genoemd vanwege de invloed van maatschappelijke veranderingen. Zo wordt binnenkort de Sint Caeciliakerk aan de eredienst onttrokken. Welke herbestemming de kerk gaat krijgen is nog onbekend. Maar wat gaat deze ingrijpende verandering betekenen voor de beleving en uitvoering van de Jobtraditie? In hoeverre is het plein voor de kerk nog altijd het decor? En vooral, hoe kun je betekenis blijven geven aan deze traditie en voorkomen dat het een ‘algemeen’ dorpsfeest wordt?

Thema-avond
Op deze vragen komen mogelijk antwoorden tijdens de thema-avond op 12 april in Cultureel Centrum De Schalm die deze activiteit kosteloos aanbiedt evenals een eerste kop koffie of thee. De thema-avond is een initiatief van Stichting Sint Job en Stadsmuseum Tilburg die alle dorpsbewoners van harte uitnodigen om met elkaar in gesprek te gaan over de unieke traditie die eigen is aan Berkel-Enschot.

Tekst: Petra Robben
Foto: St. Job

KALENDER

Dialoogavond 12 april 2023. Locatie
Sociaal Cultureel Centrum De Schalm.

Programma:

19.00 uur Inloop

19.30 uur Pieter van Rooij (KIEN)

20.00 uur Gesprekstafels

20.45 uur Plenaire uitwisseling

21.15 uur Afronding

21.30 uur Einde programma

Vanaf de eerste week van april

expositie in de serre

Sociaal Cultureel Centrum De Schalm.

woensdag 10 mei Joblezing

zondag 14 mei Pleinfeest